مقابسه ال اي دي ولامپ كم مصرف
چراغهاي LED و مزاياي آن
مضرات لامپ كم مصرفاز جمله هشدارهاي وزارت بهداشت در خصوص مضرات لامپ هاي كم مصرف معمولي و لامپ مهتابي مي توان به تأثير مخرب پرتوهاي نوري لامپ هاي مهتابي يا فلورسنت بر پوست بدن به علت وجود اشعه ماوراء بنفش اشاره كرد. پرتوهاي فرابنفش لامپ هاي كم مصرف معمولي و فلورسنتها موجب تسريع ابتلا به بيماري هاي پوستي و از جمله سرطان پوست و همچنين سرگيجه و ميگرن درافراد مبتلا به صرع مي شوند. | ||
![]() |
پرتوهاي ماوراء بنفش موجب ايجاد كك و مك در پوست صورت و بدن افراد مي شود و از سوي ديگر كساني كه در منزل و محل كار خود روزانه بيش از ۸ ساعت در معرض نور لامپ هاي فلورسنت قرار گرفته اند ۵ برابر بيشتر از افرد ديگر دچار بيماري آب مرواريد مي شوند.لامپ هاي كم مصرف حاوي مقدار اندكي عنصر جيوه هستند كه اين ميزان معمولاً در حدود ۵ ميلي گرم است. از سوي ديگر قابليت نور افشاني لامپ هاي فلورسنت مبتني بر خواص جيوه موجود در آن است و در اين مورد هيچ عنصر ديگري به اندازه جيوه كارايي ندارد. علاوه بر تاثير زيانبار جيوه موجود در اين نوع لامپ ها بر روي بدن انسان اما مشكل اصلي زماني پديد ميآيد كه لامپي از اين نوع مي شكند و بخشي از جيوه موجود در لامپ به شكل بخار قابل استنشاق آزاد مي شود و بخشي ديگر نيز به صورت پودر سفيد رنگ بسيار نرمي در ميآيد كه لمس كردن آن خطرناك است.
مطالعات پزشكي نشان مي دهد كه استفاده طولاني از اينگونه لامپ ها علاوه بر عوارض جسمي ذكر شده باعث عوارض رواني نيز ميشود كه از آنجمله مي توان به خستگي زودرس، افسردگي، ضعف و بي حالي، از دست دادن تمركز، كاهش بازده كاري و افزايش تنش هاي روحي اشاره كرد. |
|
چراغهاي LED و مزاياي آنLED كه مخفف Light Emitted Diode است، به معناي ديود ساطع كننده نور است. ديودهاي ساطع كننده نور در واقع جزء خانواده ديودها هستند كه ديودها نيز زيرگروه نيمه هادي ها به شمار ميآيند. خاصيتي كه LEDها را از ساير نيمه هاديها متمايز ميسازد اين است كه با گذر جريان از آنها مقداري انرژي به صورت نور از آنها ساطع مي شود. | ||
نسل جديد LED هااولين LED كه ساخته شد ظاهر زيبايي نداشت اما نوري مانند لامپهاي معمولي منتشر مي كرد كه شدت آن ۲ برابر و دوام آن ۵۰ برابر يك لامپ معمولي ۶۰ وات بود. LED ها تا اواخر دهه گذشته فقط مي توانستند سه نور زرد، سبز و قرمز توليد كنند كه به همين علت كاربردشان محدود بود. | ||
![]() |
اما يك تغيير بسيار عظيم در اين صنعت در دهه ۹۰ ميلادي باعث شد كه LED سفيد رنگ (يا همان روشن و بدون رنگ) توليد شود. پيشرفتهاي سريع صنعت الكترونيك در سالهاي اخير و استفاده از دستگاههاي توليد دقيق با تغيير در ساختار فيزيكي و مواد تشكيلدهنده LED هاي نسل جديد را به بازار عرضه كرد.در LED هاي نسل جديد مي توان نور را با طول موج مشخص با رنگ كاملاً خالص و فاقد هر گونه پرتوهاي مضر مادون قرمز يا فرابنفش توليد كرد درحاليكه اين امكان درمنابع قديميتر روشنائي وحتي LED هاي قديمي وجود ندارد. و همواره با مشكل توليد محصول جانبي پرتوهاي مادون قرمز و فرابنفش روبرو هستيم كه علاوه بر اينكه تاثيري در تامين روشنايي محيط ندارند اثرات مخربي نيز بر سلامت انسان مي گذارند.LEDهاي سفيد (نسل جديد) قابليت توليد همه رنگها را دارند و در مقايسه با ساير لامپهاي كم مصرف معمولي و LEDهاي قديمي انرژي بسيار كمتري مصرف مي كنند و استفاده از آنها روز بروز منطقي تر به نظر مي رسد. | |
بسياري از شركتهاي بزرگ سازنده لوازم روشنايي بويژه شركتهاي فعال در زمينه روشنايي منازل بسياري از فعاليت هاي خود را بر روي LEDها متمركز كردهاند و قصد دارند روشنايي لازمه براي منازل را از LEDها تهيه كنند كه به نظر ميرسد اين روند تا كمتر از ۵ سال آينده، باعث تغيير بسيار عمده در نوع محصولات روشنايي شود. | ||
كاربردهاي ديگر LEDLED قهرمان ناشناخته جهان الكترونيك است. آنها دو جين كار متفاوت را انجام ميدهند و در همه وسايل الكترونيكي يافت مي شوند اساساً LEDها لامپهاي كم نوري هستند كه به آساني در مدارهاي الكترونيكي قرار ميگيرند اما برخلاف لامپهاي معمولي در آنها فيلاماني كه بسوزد وجود ندارند و به ويژه اينكه گرم نمي شوند و فقط با حركت الكترونها در يك ماده نيمه هادي نور ميدهند. بطور خلاصه موارد مصرف LEDها بشرح زير است:
و بطور كلي هر مصرفي كه سابق بر اين بعهده چراغهاي معمولي بوده است و مصارف جديدي كه از عهده چراغهاي قديمي خارج است. |
||
قيمت واقعي LEDاگر چه در ابتدا قيمت يك عدد چراغ LED از يك چراغ معادل رشته اي يا فلورسنت بالاتر به نظر ميرسد اما با توجه به هزينه بسيار كمتر مصرف برق، طول عمر بسيار بالا و هزينه هاي كابل كشي بمراتب ارزانتر آن در واقع از اين دو رقيب به صرفه تر است.
همچنين سايز كوچك LEDها به نسبت توليد نور آن در مقايسه با ديگر وسايل توليد روشنايي انعطاف پذيري بالايي را در اختيار طراحان و معماران مي گزارد بطوريكه با قرارگيري چند عدد از آنها بر روي برد الكترونيك، نور كافي را توليد ميكنند و مانند لامپهاي در فرورفتگي هاي سقف ساختمان، با اندازه دلخواه قرار مي گيرد و به اين ترتيب مهندسين طراح ميتوانند طراحي منازل و روشنايي آن را به صورت دلخواه انجام دهند، در حاليكه سايز بزرگ لامپهاي تابان و به ويژه لامپهاي فلورسنت و غير قابل انعطاف بودن آنها فضاي زياد و همواري را براي نصب طلب مي كند. اما بزرگترين برتري LED عمر مفيد آن است. LEDها ۵۰۰۰۰ ساعت عمر مفيد دارند در حاليكه عمر مفيد لامپهاي تابان تنها هزار ساعت و در نهايت عمر مفيد فلورسنتها، ۱۰۰۰۰ ساعت است. اين برتري LED باعث مي شود كه بسياري از افراد آينده نگر استفاده از آن را در دستور كار خود قرار دهند. عدم احتياج به تعويض در كوتاه مدت (حداقل ۵ برابر بيش از فلورسنتها) باعث صرفه جويي بسيار در وقت مصرف كنندگان نيز مي شود. به علت مصرف بسيار پايين انرژي و همچنين بازده نوري بالاي LEDها گرماي آزاد شده در محيط بسيار كم مي باشد كه با توجه به دامنه كاربرد دمايي از -۴۰ تا ۸۵ درجه سلسيوس صنايع برودتي و به ويژه كارخانه هاي يخچال سازي يكي از مصرف كنندگان LED هستند و از آن در داخل دستگاههاي خود استفاده مي كنند، زيرا گرماي كم توليدي آن، سرماي داخل دستگاه را از بين نمي برد. همچنين LEDها بر خلاف لامپهاي تابان و فلورسنت ها زهر سمي و كشنده جيوه توليد نمي كنند. با توجه به موارد گفته شده بسياري از مصرف كنندگان ميتوانند با پرداخت يك هزينه اوليه نسبتاً بالاتر، تا مدتها از نور LED استفاده كرده و زماني را صرف تعويض يا تعمير آن نكنند. توليدكنندگان لوازم روشنايي درجه يك در جهان نيز در حال حاضر توليدات زيادي را در اين زمينه ارائه دادهاند كه از جمله آنها شركت آلماني اسرام است. بر اساس آمارهاي وزارت نيرو سهم روشنايي از كل مصرف الكتريسيته خصوصاً در زمان اوج مصرف چشمگير است به نحوي كه در كشور حدود ۳۰ درصد از كل انرژي مصرفي و حدود ۴۵ تا ۵۰ درصد از مصرف پيك صرف تامين روشنايي مي شود. ميزان فروش انرژي الكتريكي در سال ۸۵ برابر با ۱۴۴۵۹۸ ميليون كيلووات ساعت بود كه با درنظر گرفتن حداقل ۳۰ درصد سهم روشنائي و با جايگزيني ۲۰ درصد از مصارف روشنايي با لامپ هاي LED و صرفه جويي به طور متوسط ۸۰ درصد (۷۰ تا ۹۰ درصدي)، ميزان صرفه جويي به عمل آمده برابر با ۶۹۴۱ ميليون كيلووات ساعت در يك سال است در حالي كه مجموع توليد نيروگاه اصفهان در يك سال برابر با ۵۲۴۸ ميليون كيلووات ساعت است. با توجه به مزيتهاي بسيار زياد LEDها، منابع روشنايي جايگزين لامپهاي معمولي شده و چراغهاي حبابدار كم كم به موزه ها خواهند پيوست. |